ساز لوت

لوت ساز زهی قدیمی اروپائی است. گفته می‌شود طرح این ساز و نام آن از رود یا عود آمده که آن هم گونه‌ای از بربط است که سازی ایرانی بوده است.

لوت در سده‌های میانه و در دوره نوزائی و بعد در موسیقی سبک باروک در اروپا بسیار رایج بود. اکنون گاهی در اجرای آثار موسیقی قدیمی بکار می‌رود.

گیتار را نیز تحول یافته از لوت می‌دانند.

«لوت»، در قدیم، به وسیله یک مضراب نواخته می شده است؛امروزه نیز به همان گونه است. روش های آموزش این ساز نیز تقریباَ همان بوده است که امروزه است. شاید به این دلیل که این ساز کاملاَ ملودیک متصور بوده است و میبایستی تنها یک بخش موسیقی را بنوازد. البته خطی(ملودی تک خطی موسیقایی) کاملا آراسته و با نتهای تزئین بسیار. احتمال می رود که در نقاط مهم و نیز هنگام فرود آکوردی می نواخته است.

 
در نیمه دوم قرن 15 میلادی، تغییراتی در نوازندگی «لوت» اعمال شد، بدان گونه که با نوک انگشتان نیز می نواختند. اما این تغییر دلالت بر این نیست که نواختن با انگشت چیز نوظهوری بوده باشد.

 
این تغییرات برای گسترش تکنیک های آینده «لوت» بسیار مهم بود و به نوازنده اجازه می داد :

1) همزمان چند قسمت موسیقی را بنوازد.

2) رپرتواری بزرگ از آثار مذهبی و غیر مذهبی برای نوازندگان لوت مهیا شود.

ساز لوت

همین احساس نیاز به رپرتوار، اختراع زودتر سیستم نت نگاری «تبلچر» را منجر شد. سه نوع اصلی نت نگاری بوسیله تبلچر در آن زمان، به ترتیب: در آلمان، فرانسه و ایتالیا گسترش یافت.

حدود سال 1500 م. لوت شش سیم متداولاَ به کار برده شد که ترتیب سیم های دست باز آن را به وسعت دو اکتاو گسترش داد.

این تغییرات نامبرده ممکن است با پیشرفت هایی نیز در ساخت سیم همراه بوده باشد. زه تابیده شده از روده گوسفند برای تمام سیم ها بکار برده می شد. معمولاَ یکی از جفت سیم های دو یا سه سیم پایینی، نازکتر و یک اکتاو بالاتر کوک می شده تا قدری از درخشندگی را به صدای سیم همسایه اش وام دهد.

به نظر می رسد بیشتر نوازندگان معروف لوت در آن زمان، اهل منطقه شمال آلمان باشند. اما در سال 1518م. «لاکس مالر» Laux Maler، در شمال ایتالیا ساختن اصولی لوت را پایه گذاری کرد. چندین نوازنده دیگر به نامهای: «Marx Unverdorben» و«Hans Frei»، بودند. ویژگی اصلی لوت آنها بدنه نازک و دراز با نه تا یازده شیارعریض بود که نزدیک دسته ساز صاف بوده اند و به تدریج تا شکم انحنا می یافتند.