آنارشیسم فرهنگی روزگار موسیقی ایرانی را سیاه کرده است

23 اسفند 1398 8:14 ق.ظ ایران

عبدالحسین مختاباد، خواننده موسیقی سنتی کشورمان در گفت‌و‌گو با ایکنا درباره شرایط حاکم بر موسیقی ایرانی اظهار کرد: موسیقی ایران در چهار دهه گذشته افت و خیز‌های فراوانی داشته است، در ابتدای انقلاب از موسیقی حمایت نمی‌شد و حتی گروهی مخالف جدی آن بودند و به همین جهت آموزش آکادمیک در این حوزه برای یک

به گزارش اخبار موسیقی واوموزیک ،عبدالحسین مختاباد، خواننده موسیقی سنتی کشورمان  درباره شرایط حاکم بر موسیقی ایرانی اظهار کرد: موسیقی ایران در چهار دهه گذشته افت و خیز‌های فراوانی داشته است، در ابتدای انقلاب از موسیقی حمایت نمی‌شد و حتی گروهی مخالف جدی آن بودند و به همین جهت آموزش آکادمیک در این حوزه برای یک دهه با مشکل اساسی رو‌به‌رو بود. در دوران جنگ نیز به دلیل شرایط ویژه آن زمان تنها به موسیقی خاص توجه می‌شد و تقریباً تا اواسط دهه هفتاد اشکال دیگر موسیقی در ایران موضوعیتی نداشتند.

وی افزود: شرایط آن دوران سبب دلزدگی بسیاری از اهالی موسیقی شد و بسیاری از اعضای خانواده موسیقی عزلت‌نشینی را انتخاب کردند، اما عده‌ای همچون استاد شجریان، شهرام ناظری و حسین علیزاده به فعالیت در این حوزه ادامه دادند اما آن‌ها هم با مشکلات فراوانی دست به پنجه نرم کردند و به هرحال این فراز و نشیب در طی ادوار مختلف ادامه داشت و دارد. از ابتدای دهه هفتاد هنرمندان جدیدی که من هم یکی از آن‌ها بودم وارد عرصه موسیقی شدند. در این برهه زمانی اتفاقات خوبی در این هنر رقم خورد و آثار ارزشمندی تولید شدند و از همان دوران اقتصاد موسیقی دوباره رونق گرفت.

دهه هفتاد و رونق دوباره موسیقی

این خواننده ادامه داد: از اواخر دهه هفتاد موسیقی پاپ به مخاطبان عرضه شد و در آن دوران بسیاری از بزرگان موسیقی با این ژانر موسیقایی مخالف کردند و حتی آن را به چشم رقیب می‌نگریستند، هر چند من در همان دوران به‌شدت با چنین نگرشی مخالف بودم. در ادامه و از اواسط دهه هشتاد باز یک رکود آشکار بر موسیقی حاکم شد و بسیاری از اهالی این هنر خانه‌نشین کرد، اما در دهه ۹۰ وضعیت به سمت نوعی آنارشیسم پیش رفت. این آسیب در حوزه معنا و تکنیک موسیقی ایرانی را به قهقرا برد.

مختاباد در پاسخ به این سؤال که چه نوعی از موسیقی بیشتر مورد توجه مردم است اظهار کرد: موسیقی مردم‌پسند در جهان با عنوان پاپیولار یا پاپ (Popular) شناخته می‌شود و اشکال گوناگون موسیقی هم می‌توانند مردمی باشند و عمومیت پیدا کنند و این تصور اشتباه است که پاپ را تنها شکل موسیقی مردم پسند بدانیم، زیرا بسیاری از موزیک‌های سنتی ایران با استقبال بسیار خوب مخاطبان مواجه شده‌اند این اتفاق را حتی در آثار بتهوون، چایکوفسکی، باخ و… هم می‌توان مشاهده کرد.

مردمی بودن که در موسیقی از آن به عنوان Popular پاپیولار یا پاپ نام می‌برند به موسیقی مردم‌پسند اشاره دارد و اشکال گوناگون موسیقی می‌توانند مردمی باشند و عمومیت پیدا کنند و این تصور اشتباه است که پاپ را تنها شکل موسیقی پاپیولار بدانیم، زیرا بسیاری از موزیک‌های سنتی ایران با استقبال بسیار خوب مخاطبان مواجه شده‌اند

وی افزود: موسیقی مردمی روان و گویاست و عموم مردم به سادگی می‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند و این موسیقی می‌تواند در سبک‌های گوناگون باشد. در ضمن موسیقی مردمی از اتفاقات جامعه الهام می‌گیرد، برای مثال ترانه «از خاک جوانان وطن لاله دمیده» آهنگی منبعث از اتفاقات سیاسی جامعه آن دوران است که در آن شرایط سیاسی و اجتماعی در بین توده مردم رواج پیدا کرده است. این ویژگی در سرود‌هایی که در ابتدای پیروزی انقلاب اجرا می‌شد کاملاً ملموس‌ است.

وی در پاسخ به این سؤال که برای بهبود وضعیت موسیقی کشور چه باید کرد گفت: در همه جای دنیا هنر اصیل همانند آموزش و پرورش است، به همین جهت دولت مؤظف است از موسیقی حمایت کند، به‌ویژه در شرایط فعلی این حمایت باید به صورت گسترده و جدی صورت گیرد، زیرا دیگر نوار کاست‌ و سی‌دی‌‌ها وجود ندارد تا هنرمندان از طریق آن امرار معاش کنند، به‌ویژه با امکان کپی‌کردن در فضا‌های مجازی دیگر عملاً راه در‌آمدزایی برای موسیقی بسته شده است و متأسفانه در کشور ما از موسیقی هیچگونه حمایتی صورت نمی‌گیرد.

عملکرد نامناسب رسانه ملی

این خواننده درباره عملکرد واحد موسیقی رسانه ملی اظهار کرد: این مرکز کار خلاقانه‌ای انجام نمی‌دهد، البته پیشتر خوانندگان خوبی برای اجرای برنامه به رسانه ملی دعوت می‌شدند، اما متأسفانه به دلیل همان آنارشیسم حاکم این اتفاق هم به ندرت صورت می‌گیرد و قطعاً دلیل این امر به مدیریت رسانه برمی‌گردد، چون تا اواسط دهه ۸۰ از موسیقی فاخر حمایت جدی به عمل می‌آمد، اما امروز رسانه ملی کانون موسیقی مبتذل شده است. نکته دیگری که شاید بسیاری از هنرمندان را از رسانه ملی رانده، عدم نمایش ابزار موسیقی است و بسیاری از اساتیدی که نواختن ساز‌های اصیل ایرانی مهارت دارند از حضور در رسانه ملی محروم‌اند و اگر این اساتید در صدا و سیمای کشورشان جایی نداشته باشند پس این هنر به چه صورت باید دیده و عرضه شود.

وی در انتهای این گفت‌و‌گو درباره رسالت اهالی موسیقی گفت: خانواده موسیقی ایران تاکنون هرچه در چنته داشتند ارائه کرده‌اند و حالا این رسالت مسئولان است تا وظیفه خود را در قبال این هنر برعهده بگیرند و نه تنها در زمینه موسیقی بلکه در سایر اشکال هنری نیز این مسئولیت‌پذیری و حساسیت باید ایجاد شود.

امین بانی هوای دوری