باید برای خانه هنرمندان ایران ردیف بودجه تعریف شود
ایرج راد، رییس هیات مدیره خانه تئاتر و رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران درباره اوضاع و احوال این روزهای هنرمندان تئاتر و خانه هنرمندان ایران میگوید: خانه هنرمندان در وضعیت بسیار نامناسبی به سر میبرد و کمکهای صورت گرفته به تشکلهای هنری نیز بسیار ناچیز است.
به گزارش اخبار موسیقی واوموزیک ، ایرج راد(رییس هیات مدیره خانه تئاتر و رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران) گفت: در وضعیتی که از چند ماه پیش آغاز شده و تاکنون ادامه یافته است، رشتههای مختلف هنری دچار معضلات و مشکلات عجیب و غریبی شدهاند. مشکلات عرصه هنر نسبت به دیگر شغلها و حرفهها ملموستر بوده است.
هرچند کارهایی در جهت امنیت شغلی هنرمندان و حقوق ایام بیکاری صورت گرفته است اما هنوز در ابتدای راه به سر میبریم. در حقیقت وضعیت شغلی هنرمندان تاکنون شکل منسجم و حقوقی و قانونی نداشته و کاری که هنرمندان انجام میدهند به عنوان شغل به رسمیت شناخته نشده است و طبیعتا از امنیت شغلی نیز برخوردار نبودهاند و حقوق ایام بیکاری نیز به آنان تعلق نمیگیرد.
افرادی که بر اساس قرارداد در جایی مشغول به کار هستند، میتوانند از نظر حقوقی و قانونی مورد حمایت قرار بگیرند ولی برای هنرمندان حقوق قانونی در نظر گرفته نشده است.
در عرصه تئاتر پیش از ایجاد این شرایط هم بازدهی مالی کارها، نمیتوانست زندگی هنرمندان را از نظر مالی تامین کند و آنها مجبور بودند در کنار کار تئاتر به کارهای دیگری نیز بپردازند تا گذران زندگی میسر شود.
موقعیت جدید کرونایی باعث شده همان آب باریکه نیز قطع شود. کسانی که روی صحنه تئاتر کار میکردند،کارشان متوقف شد. آنهایی که کارشان را آماده کرده بودند تا روی صحنه ببرند متوقف شدند و هنوز هم تکلیفشان روشن نیست.
حدود ۲۴۵ کار نمایشی در تهران و بیش از ۵۰۰ کار در دیگر نقاط کشور یا در حال اجرا بودند یا آماده میشدند که روی صحنه بروند و همه اینها متوقف شد. این گروهها برای اجرا هزینه کرده بودند، از هزینه دکور و طراحی لباس گرفته تا هزینههای چند ماه تمرین. اما در ازای این هزینهها نه تنها حقوقی به آنها پرداخت نشده است بلکه متحمل ضرر و زیان نیز شدهاند.
هنرمندان حوزههای دیگر نیز مشکلات خاص خودشان را دارند. اما از آنجایی که تئاتر یک هنر زنده است و باید رودرروی تماشاگر اجرا شود با مثلا یک کار تصویری تفاوت دارد. مشکلات اجرایی نیز وجود دارد چون روی صحنه تئاتر نمیتوان ماسک به صورت زد یا فاصله فیزیکی را رعایت کرد. پس عملا نمیتوان اجرای تئاتر داشت.
گرچه هر کدام از خانهها و تشکلها سعی کردهاند بستههای حمایتی یا مبالغی را از جاهایی بگیرند اما اینها آنقدر کوچک بوده که حتی نمیتوان گفت، مسکن بسیار کوچکی به حساب میآیند. با این گرانیهای عجیب و افزایش هر روزه قیمتها، خانواده هنرمندان به خصوص خانواده تئاتر دچار مشکلات بسیار زیادی هستند و امیدوارم فکری اساسی به حال این قضیه بشود.
باید برای خانه هنرمندان ایران ردیف بودجه تعریف شود
در ارتباط با خانه هنرمندان ایران، حمایتهایی که باید صورت بگیرد متاسفانه کافی نبوده است. خانه هنرمندان ایران از ۱۲رشته مختلف هنری تشکیل شده است و نمایندگان این ۱۲ رشته در شورای عالی حضور دارند. هر کدام از این رشتهها که تشکلهای خود را دارند با مشکلات زیادی روبهرو هستند ولی برای خانه هنرمندان ایران هیچ امکاناتی وجود نداشته که از این تشکلها حمایت کند. در واقع خانه هنرمندان ایران خود با مشکلات عظیمی روبهروست و حتی پرداخت حقوق کارکنان این مجموعه دچار معضلات عجیبی است که خانه هنرمندان ایران را در برابر پرسنل خود شرمنده کرده است چراکه قادر به پرداخت حقوق آنها نیست. اگرچه تلاشهایی صورت گرفته که بر اساس قراردادهای کار حقوق ایام بیکاری به پرسنل تعلق بگیرد ولی در این زمینه هم موفقیت زیادی حاصل نشده است.
ارتباطهایی نیز با بخشهای مختلفی که میتوانند در این زمینه نقش حامی داشته باشند، برقرار شد اما متاسفانه کمکی که بتواند جوابگوی حداقل نیازهای خانه هنرمندان ایران باشد، صورت نگرفته است. در حالی که خانه هنرمندان ایران در زمینه فرهنگ و هنر هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بینالمللی از جایگاه و ارزشهای ویژهای برخوردار است، تماشاخانه ایرانشهر نیز در کنار خانه هنرمندان ایران از جایگاه ویژهای برخوردار است اما در این مدت تعطیل بوده و حتی توان پرداخت حقوق پرسنل خود را هم ندارد.
برای خانه هنرمندان ایران باید یک ردیف بودجه در نظر گرفته شود؛ تلاشهای فراوانی صورت گرفت که شاید بتوان از طریق وزارت ارشاد، بخشی از این کمکها را دریافت کرد. همچنین تماسهایی با شهرداری و شورای شهر برقرار شد به ویژه از این جهت که در شورای عالی خانه هنرمندان ایران، نماینده شهرداری نیز حضور دارد. شهرداری در گذشته همواره حامی خانه هنرمندان ایران بوده ولی الان با وجود تمام تماسها کمکی صورت نمیگیرد؛ چه از طریق وزارت ارشاد و از مسیر صندوق اعتباری هنر، چه از طریق شورای شهر و شهرداری تهران. نهادهای دیگری که در زمینه فرهنگ و هنر مسوولیتهایی دارند هم باید کمک کنند تا اعتبار و جایگاه خانه هنرمندان ایران متزلزل نشود و به حرکت سازنده خود ادامه دهد و روز به روز شرایط بهتری پیدا کند در صورتی که اکنون در وضعیت بسیار نامناسبی قرار گرفته است.
در حال حاضر خانه هنرمندان ایران بر اساس دستورالعملهای بهداشتی تعطیل است اما پرسنل مجموعه را که نمیتوان اخراج کرد. پرسنل خانه هنرمندان ایران سالها زحمت کشیدهاند و با تمام وجود و بیشتر از ساعات موظفی در مجموعه حضور داشته و فعالیت کردهاند. وقتی چنین شرایطی پیش میآید، شرمندگی خانه هنرمندان ایران در برابر پرسنل قابل توجیه نیست.
کمکها بسیار ناچیز است
کمکهای صورت گرفته به انجمنها و خانههای هنری نیز بسیار ناچیز بوده است؛ ما کماکان در تلاشیم که برای هنرمندان تئاتر که در این شرایط متضرر شدهاند و حقوقی ندارند که زندگیشان ادامه پیدا کند، کمکهایی جذب کنیم. قولها و وعدههایی نیز داده شده اما روند امور بسیار کند است. گاهی اوقات مبالغی در نظر گرفته میشود اما این کمکها مقطعی و بسیار کوتاهمدت است. در حالی که زندگی افراد و خانوادههایشان مقطعی نیست. در مورد اجرای آنلاین تئاتر هم به نظر میرسد، درآمدها پاسخگوی هزینهها نیست. از سوی دیگر دوستانی که حاضر شدهاند در این شرایط تئاتر اجرا کنند در واقع دست به فداکاری زدهاند چون فاصله ایمنی را روی صحنه نمیتوان رعایت کرد. اگر خدای ناکرده یکی از بازیگران دچار بیماری شود و نتواند کار را ادامه دهد، تکلیف مابقی اجراها روشن نخواهد بود. اینکه چنین شیوهای تا چه اندازه جوابگوی نیازهاست و تا چه زمان دوام خواهد داشت، جای بحث دارد.