شورانگیز

ساز شور انگیز

10 خرداد 1395 3:58 ب.ظ ساز

شورانگیز سازی زهی و کم‌و‌بیش شبیه سه تار است که سال‌ها پیش برای اولین بار به پیشنهاد علی تجویدی و توسط ابراهیم قنبری مهر ساخته شده بود. این ساز در اصل برگرفته از سه تار است گرچه خصیصه‌های صوتیِ آن در بعضی موارد تفاوت‌های اساسی دارد. به عنوان مثال، طنینِ بیشترِ شورانگیز به خاطرِ استفاده از کاسه‌ی تنبور است که صفحه‌ی آن علاوه بر چوب، از پوست هم بهره می‌برد. صدای شورانگیز کمی بم تر از سه تار معمولی است. شورانگیز دارای شش سیم (دو سیم اول و دوم به صورت جفت بسته شده) و ۲۴ پرده است. استاد حسین علیزاده در تعدادی از آثارشان مانند ماه و مه، باده تویی، نوای نور و… از این ساز استفاده کرده اند.

شورانگیز یک تکنیک از ابداعات استاد قنبری در تولید سازهای زهی می‌باشد. اصل ترکیب پوست و چوب در قسمتی از صفحه روی (منطقهٔ خرک) پایه این تکنیک می‌باشد. تکنیک شورانگیز در سه تار، تنبور و بربط اجرا شده است. از خواص آن می‌توان تولید صدایی با حجم زیادتر و پر طنین تر و ملاحت بیشتر در مقایسه با ساز مشابه هم خانواده آن نام برد. پوست مورد استفاده در انواع شورانگیز نسبتاً ضخیم می‌باشد و در مقابل رطوبت حساسیت کمتری نسبت به پوست تار دارد.