نکات مهم در زمان خرید ویولن

بی شک بعد از انتخاب یک معلم مناسب برای یادگیری ساز، بزرگترین دغدغه انتخاب یک ساز مناسب خواهد بود. انتخاب یک ساز ویولن مناسب، با استناد بر مواردی که در ادامه این مقاله به صورت کامل تجزیه و تحلیل خواهند شد، مشکلات بخصوص خود را به همراه دارد. متاسفانه طبق مشاهدات، عده کثیری از معلمین ویولن نسبت به این مشکلات بی تفاوت هستند. اغلب آنان یک یا چند مدل ساز ارزان قیمت مشخص از کمپانی خاصی را به هنرجویان جدید خود معرفی می کنند تا این افراد بدون هیچ اطلاع و دانشی یک ساز نامناسب را برای خود تهیه کنند. در حالی که این روش نادرست است.

باید دانست که انتخاب ساز، انتهای ماجرا نیست، بلکه ابتدای ماجراست. خرید یک ساز، نیازمند انتخابی دقیق و مناسب است. به همین دلیل با وجود نوشته های بسیاری که در روزنامه ها، مجلات، سایت ها و رسانه های مختلف در این زمینه وجود دارد، ما بر آن شدیم که با همکاری و همفکری جمعی از اساتید و ویولنیست های موفق، مقاله ای کامل، مفید و شایسته را تقدیم به علاقمندان کنیم. اگر انتظار دارید که در آینده یک نوازنده خوب باشید، باید حرفه ای بیندیشید و همچنین حرفه ای رفتار کنید. آموختن ویولن سخت نیست، اما تلاش بسیاری می طلبد. برای تلاش در این زمینه باید حس امیدواری به هنرجو تزریق شود. یکی از عوامل مهمی که در این زمینه کمک بسیاری خواهد کرد، داشتن یک ساز خوب است. سازی که صدای آن باعث هراسیدن هنرجو نشود و ذوقی را به او منتقل کند که وی بتواند فعل خواستن را بهتر صرف کند.

این مقدمه ای بود برای آنکه بدانید مهمترین عاملی که موجب تفاوت انتخاب یک ساز ویولن با سازهای دیگر می شود، این است که یادگیری ویولن به زمان بیشتری نیاز دارد و به علاوه تمرین بیشتری هم می طلبد. وقتی که شما مجبورید اوقاتی از ساعات روزانه خود را با این ساز بگذرانید، باید انتخابی داشته باشید که با استفاده از آن بتوانید از تک تک این لحظات لذت کافی را ببرید و تمرین کردن موسیقی برایتان تبدیل به عذاب نشود. بنابراین خیلی صریح ذکر می کنیم که اگر سازی نامناسب داشته باشید، این مسئله مانعی سخت برای یادگیری ویولن خواهد شد. بهتر است به این نکته نیز اشاره کنیم که حدود 90 درصد از افرادی که در ایران به سراغ آموختن ویولن می روند، قبل از رسیدن به سن 8 سال نوازندگی و درحالی که هنوز دروس اولیه نوازندگی را هم کامل نمی دانند، نوازندگی و آموختن را برای همیشه کنار می گذارند و یکی از علل این اتفاق، نداشتن سازی مناسب است. امروزه آموختن ساز ویولن و خرید این ساز، با سوءاستفاده سودجویان همراه شده است.

ساز ویولن با توجه به ظاهر ساده ترش نسبت به سازی همچون پیانو، قابلیت تولید آسان و سریع دارد. ساخت و تولید یک ویولن بی کیفیت با ظاهری فریبنده بسیار راحت است و این اتفاق با صرف هزینه ی زمانی و مالی بسیار ناچیز برای تولیدکنندگان همراه است. به همین دلیل عده زیادی اینگونه تصور می کنند که یادگیری ویولن با توجه به صرف هزینه مالی ناچیزش نسبت به پیانو بسیار کم هزینه تر است. در صورتی که چنین نیست. لازم است ذکر کنیم که یک ویولن خوب می تواند از یک پیانو خوب هم گران قیمت تر باشد. تنها علت طرز فکر اشتباه مردم نسبت به این موضوع، سوء استفاده تولیدکنندگان از ساز ویولن است. آنها بدون آنکه کوچکترین حساسیتی نسبت به ساخت یک ویولن داشته باشند، قطعات چوب را روی هم سوار می کنند و با رنگ آمیزی زیبا، سازهای بی کیفیت خود را با ظاهری فریبنده به فروشگاه های ساز انتقال می دهند و اینگونه است که می توان با هزینه ای بسیار ناچیز یک ویولن داشت. قصد ما این است که شما را از این موانع باخبر سازیم و اصول خرید مناسب و صحیح یک ویولن را برای شما آشکار سازیم. در خرید ویولن باید این را در نظر داشته باشید که سازی بهتر لزوما سازی که قیمت بیشتری دارد نیست. همچنین سازی با قیمت ارزان نیز دلیلی بر پایین بودن کیفیت صدای آن نیست. به امید ارزان ترین یا گران ترین سازها نباشید. شما باید با یک بودجه معقول به دنبال یک ساز خوب باشید تا در نهایت بتوانید در این جستجو بهترین را از نظر کیفیت انتخاب کنید. پاراگراف را با این جمله بسیار مهم به اتمام می رساینم که ((نداشتن سازی مناسب به اندازه نداشتن معلم شایسته و پشتکار کافی تاثیر منفی دارد)). در صورتی که معلم ساز مشخص کرده که هنرجوی تازه کار باید از سازی به غیر از اندازه اصلی 4/4 استفاده نماید (3/4، 1/2، 1/4 و…)، خرید راحت تری در پیش است. انتخاب چنین سازهایی به اندازه انتخاب یک ساز 4/4 حساسیت ندارد. با توجه به اینکه به طور معمول استفاده کنندگان از سازهای کوچکتر از 4/4 کودکان و نوجوانان هستند، یادگیری این افراد با این نوع سازها در یک مقطع زمانی می باشد و لازم است پس از رشد جسمانی و گذشت زمان اندکی ساز بزرگتری تهیه شود. اما در هر صورت نباید به دنبال سازهای ارزان قیمت و بی کیفیتی رفت که از قضا در بازار نیز بسیار فراوانند. فراموش نشود که در هر صورت این ساز باید دارای کیفیت صدایی باشد که برای هنرجوی کودک یا نوجوان آزاردهنده نباشد و به وسیله آن بتواند به میزان پیشرفت خود در یادگیری ویولن، از صدای نواختن خود نیز لذت ببرد. کودک یا نوجوانی که نواختن ویولن می آموزد، در حال سپری کردن حساس ترین و مهمترین دوره یادگیری اش است.

حال شاید تا این لحظه برای شما این سوال مطرح شده باشد که با وجود چنین شرایطی چرا ذکر کردیم که خرید این نوع سازها نسبتا راحت تر است؟ زیرا سازهایی که با این اندازه ها در بازار موجود هستند، قیمت های گزافی ندارند. به همین دلیل با مبلغی مناسب می توان از بهترین انواع آنها یکی را انتخاب کرد. البته در انتهای این پاراگراف خالی از لطف نیست ذکر کنیم که زیبایی ظاهری ساز برای کودکان و نوجوانان بسیار مهم است و داشتن سازی مطابق با سلیقه آنان، ذوق داشتن ساز و آموختن ویولن را چندین برابر بیشتر می کند. عده ای تصور می کنند که هنرجوی تازه کاری که ملزم به خرید یک ویولن 4/4 است باید از ابتدا سازی حرفه ای تهیه نماید، اما اینگونه نیست. تنها توصیه می شود که اینگونه هنرجویان شرایط خرید ساز خود را با اندکی حساسیت بیشتر انجام دهند. این توصیه به دلیل این است که هنرجویی که از ابتدا می بایست سازی 4/4 داشته باشد، مراحل فراگیری و اصول آموزش را برای همیشه با اندازه 4/4 سپری می کند و پس از پیشرفت در نوازندگی، تنها لازم است سازی بهتر خریداری کند و دیگر مسئله تعویض اندازه ساز را نخواهد داشت.

البته مقدار تعویض سازهای 4/4 در زمان سپری شدن دوران سطوح مقدماتی و متوسطه فراگیری ویولن نباید زیاد باشد. این توصیه به این موضوع اشاره دارد که از دید مالی، زمانی و نوازندگی، اگر فراگیری نواختن ویولن در مراحل آغازین و متوسطه با تهیه و دخالت یک ساز همراه باشد منقطی تر و بصرفه تر است. همچنین هرچه این ساز در میان سازهای آماتوری بهتر و با کیفیت تر باشد بهتر است. قطعا معلم ساز باید در انتخاب و تهیه ویولن به هنرجوی تازه کارش کمک رسانی کند. عده ای از معلمین هنگام خرید ساز همراه هنرجو هستند. درغیر این صورت، عده ای دیگر از معلمین ساز که خرید را به هنرجویانشان می سپارند، متذکر نکاتی هستند که شامل خرید با شرط تایید معلم نیز می شود. معمولا تمام فروشندگان سازهای موسیقی، این شرط را می شناسند. در هر صورت هر هنرجوی ویولن لازم است نکات و الزامات خرید یک ساز مناسب را بداند و به همین دلیل در زیر این موارد را ذکر می کنیم. دقت کنید که خرید یک ویولن ملزم به دانش نکات و موارد بسیاری است. اما در زیر تنها مواردی ذکر شده اند که مناسب برای یک هنرجوی تازه کار است.

بررسی برچسب اطلاعات ساز:

مشاهده می شود که اکثر خریداران ناآشنا با ساز ویولن از وجود این برچسب بی خبر هستند. این برچسب را می توان در سوراخ سمت راست ویولن (درصورتی که صفحه رویی ویولن روبروی چشم قرار دارد، سمت چپ است) مشاهده کرد. معمولا روی این برچسب اطلاعاتی از قبیل کمپانی تولید کننده (شخص سازنده)، کشور سازنده (درصورتی که ساز تولید یک کمپانی باشد) و همچنین سال تولید ساز درج می گردد. قبل از بررسی این برچسب، ابتدا اطلاعات ساز را از فروشنده سوال کنید. به این ترتیب از صداقت فروشنده ساز نیز آگاهی پیدا خواهید کرد. البته این را هم در نظر داشته باشید که امروزه سوءاستفاده های بسیاری از این طریق انجام می شود. این چسب ها قابل دست کاری می باشد. به همین دلیل چندان نمی توان به صحت این مورد اکتفا کرد.

بررسی بدنه:

به دقت تمام سطح بدنه چوبی را بررسی نمایید. درصورت مشاهده کوچکترین ترکی در سطح ساز از ادامه مرحله خریدش منصرف شوید و به سراغ سازی جدید بروید.

بررسی گوشی های کوک:

سازهای بسیاری با مشکل گوشی کوک مواجه هستند. گوشی های ساز باید پس از کوک کردن پایدار باشند و شل نشوند. با اندکی چرخاندن به دو سمت آنها را تست نمایید. –

بررسی گریف:

گریف ساز باید کاملا صاف و بدون تاب باشد. این مورد را به دقت از کناره ها و مقابل بررسی نمایید. – پس از تست ویولن، باید به سراغ آرشه بروید: چوب آرشه باید کاملا صاف و بدون خم باشد. برای آگاهی از سلامت صاف بودن چوب، موهای آرشه را با استفاده از پیچ موجود در انتهای آرشه سفت نمایید. سپس آرشه را در حالی نگه دارید که قسمت چوب به سمت بالا و موها به سمت پایین هستند. یکی از چشم ها را ببندید و چشم دیگر را در امتداد مستقیم ته آرشه قرار دهید. دقت کنید که چوب آرشه باید کاملا موازی با موهای آرشه باشد. در غیر این صورت آرشه دیگری را از فروشنده درخواست نمایید. برای دید صحیح تر و بدون خطا، بهتر است که هنگام انجام این تست، نوک آرشه به سوی پایین باشد. – بررسی کیفیت و حجم صدا: پس از بررسی موارد ذکر شده، حال باید کیفیت و حجم صدای ساز را بررسی کرد. این بررسی تنها می تواند توسط معلم ساز انجام شود. دقیقا به همین دلیل اشاره شد که در صورت غیبت معلم در هنگام خرید، ویولن منتخب خود را حتما با شرط تایید معلم از فروشنده خریداری نمایید. امیدواریم این مقاله راهنمای خوبی برای شما تازه هنرجویان عزیز بوده باشد تا بتوانید با استفاده از آن، تصمیمی درست و سازی مناسب را برای خود برگزینید.